SANKTUARIUM ŚW. FAUSTYNY
Historia kościoła sięga XIX wieku. Początkowo była tu drewniana kaplica należąca do Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia założonego przez hrabinę Ewę Teresę
z Sułkowskich Potocką dla ratowania dziewcząt i kobiet potrzebujących moralnej odnowy.
Teren pod budowę klasztoru siostry otrzymały od arcybiskupa warszawskiego św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, który 1 listopada 1862 r. poświęcił drewnianą kaplicę. Dzień ten uznaje się za datę założenia Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. 8 grudnia 1873 r. poświęcono tu kaplicę murowaną, wykonaną według projektu architekta Władysława Kosmowskiego. W latach 1936-1938 do kaplicy dobudowano od strony zachodniej nawę boczną oraz dzwonnicę.
W dniu 1 sierpnia 1925 r. do tutejszego Zgromadzenia Sióstr przyjęta została Helena Kowalska, która w kwietniu 1926 r. otrzymała imię zakonne Maria Faustyna.
W początkach II wojny światowej kaplica i pozostałe nieruchomości Zgromadzenia na Żytniej nie doznały poważniejszych uszkodzeń. Dopiero w czasie Powstania Warszawskiego, prawdopodobnie 14 sierpnia 1944 r., Niemcy spalili zabudowania Zgromadzenia. Po wojnie siostry ze Zgromadzenia starały się o odbudowę kaplicy
i domu klasztornego, ale komunistyczne władze odmawiały wydania zgody.
26 stycznia 1973 r. Warszawska Kuria Metropolitalna upoważniła ks. Wojciecha Czarnowskiego do podjęcia starań mających na celu uzyskanie od władz miasta zezwolenia na odbudowę „ostatniej ze zniszczonych w czasie II wojny światowej świątyń warszawskich”. W okresie oczekiwania na tę zgodę, nie bacząc na zakaz władz, społeczność przyszłej parafii zaczęła uprzątać ruiny kaplicy i sąsiadujący z nią teren. W dniu 26 maja 1973 r. ks. Wojciech Czarnowski odprawił pierwszą po wojnie Mszę św. z udziałem wiernych zgromadzonych na dziedzińcu. Pierwsza uroczystość Bożego Ciała miała miejsce 15 czerwca 1973 r. i odbyła się pod wezwaniem: „JAM JEST, NIE TRWÓŻCIE SIĘ”, które widniało w bezpośrednim sąsiedztwie urzędowych tablic z zakazem wstępu na teren. Obok wezwania pojawił się niebawem znak Polski Walczącej. W kwietniu 1974 r., już wewnątrz kaplicy, odprawiona została pierwsza Msza św. rezurekcyjna. Zamiast dachu rozpostarta była gruba folia, a podłogę kaplicy stanowił piasek.
21 kwietnia 1974 r. przybył ks. Kardynał Stefan Wyszyński, poświęcił dzwon i spotkał się ze społecznością wiernych, dzięki którym doprowadzono kaplicę do takiego stanu, że w maju 1974 r. ks. Kardynał nadał tej budowli rangę kościoła pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego. 28 marca 1977 r. władze miasta wydały zgodę na odbudowę kaplicy Sióstr i budowę domu mieszkalno-administracyjnego dla przyszłego kościoła i parafii, oraz na odbudowę klasztoru Zgromadzenia.
15 grudnia 1980 r. władze kościelne powołały do życia Parafię pw. Miłosierdzia Bożego. Dekret erekcyjny wszedł w życie z dniem 1 stycznia 1981r. Pierwszym proboszczem nowej parafii został ks. Wojciech Czarnowski. Parafia ta należy do najmniejszych w Warszawie. Postanowiono, że kościół zachowa stan noszący ślady tragicznej, wojennej przeszłości, a równocześnie będzie kościołem żywym, wspólnotą wiernych aktywnie uczestniczących w życiu parafii.
Powstanie w Polsce Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” w sierpniu 1980 r., a następnie bolesny okres stanu wojennego (13 grudnia 1981 r. – 22 lipca 1983 r.) sprawiły, że do czasu upadku komunistycznych rządów w Polsce (04 czerwca 1989 r.) Parafia Miłosierdzia Bożego była miejscem nie tylko kultu religijnego, ale także działalności kulturalnej i patriotycznej. Tu miała miejsce prapremiera dramatu „Wieczernik” Ernesta Brylla w reżyserii Andrzeja Wajdy. Pierwsze przedstawienie odbyło się w Wielki Piątek 5 kwietnia 1985 r. w naturalnej scenerii nieodbudowanego górnego kościoła. Tu również odbywały się różnego rodzaju wystawy, koncerty, seanse filmowe.
Jednocześnie trwała odbudowa świątyni. Wybudowano dolny kościół oraz pomieszczenia, w których w stanie wojennym odbywały się imprezy niedopuszczone do oficjalnego obiegu. Po 1989 r. ks. Wojciech Czarnowski, przy czynnym zaangażowaniu parafian, zainicjował i prowadził szeroko zakrojone akcje na rzecz pomocy bliźniemu. Zorganizowano Ośrodek „TYLKO z Darów Miłosierdzia”, który otoczył opieką bezdomnych, a także samotne matki z dziećmi. Była tu noclegownia z wyżywieniem i łaźnia. Obecnie ośrodek prowadzony jest przez Caritas Warszawa.
W 1998 r. decyzją Prymasa Polski, ks. Kard. Józefa Glempa do tytułu parafii dołączono imię św. Siostry Faustyny, orędowniczki Bożego Miłosierdzia. Parafia uzyskała zgodę warszawskiego wydziału architektury na odejście od koncepcji kościoła „świadka” tragicznych wojennych losów Woli i Warszawy. We wnętrzu kościoła, obok prezbiterium, dobudowano kaplicę adoracji Najświętszego Sakramentu, która jest jednocześnie kaplicą św. Faustyny z Jej relikwiami i obrazem, namalowanym przez Helenę Tchórzewską. Znajduje się tu także ziemia z Katynia i Smoleńska. W kolejnych latach kościół został odnowiony ze szczególnym uwzględnieniem prezbiterium, w którego centralnym miejscu umieszczony został nowy obraz Jezusa Miłosiernego „JEZU UFAM TOBIE” autorstwa Janusza Antosza wzorującego się na obrazie Adolfa Hyły. Po obu stronach obrazu powstały polichromie przedstawiające św. Faustynę i św. Jana Pawła II. Autorem malowideł jest Karol Karwacki. Pierwszy ołtarz, wyrzeźbiony w drewnie lipowym, zastąpił ołtarz granitowy, w którego przedniej części umieszczono odlew elementu starego drewnianego ołtarza – Baranka oplecionego cierniami. W prezbiterium stoi krzyż drewniany z postacią Chrystusa, od której mimo bólu męki bije wewnętrzne ciepło. W dalszej części kościoła jest mała kaplica Matki Bożej Częstochowskiej oraz tablice upamiętniające założycielkę Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia – Ewę Teresę Potocką, a także papieża Jana Pawła II tak bardzo oddanego idei Miłosierdzia Bożego. W kościele są też obrazy św. Józefa (kopia obrazu z Jasnej Góry) i św. Judy Tadeusza.
23 kwietnia 2017 r. ks. bp Rafał Markowski dokonał konsekracji świątyni i dekretem Ordynariusza Diecezji Warszawskiej ks. Kard. Kazimierza Nycza kościół pw. Miłosierdzia Bożego i św. Faustyny został podniesiony do godności SANKTUARIUM ŚW. FAUSTYNY.
THE SANCTUARY OF ST FAUSTINA
The history of the church dates back to the nineteenth century. Initially, it was a wooden chapel which belonged to the Sisters of Our Lady of Mercy founded by Mother Teresa Potocka née Ewa Sułkowska to rescue girls and women in need of moral renewal.
The sisters received the area for the construction of the monastery from the Warsaw’s Archbishop Saint Zygmunt Szczęsny Feliński, who on November 1st 1862 consecrated a wooden chapel. Today that day is considered to be the date of the foundation of the Congregation of the Sisters of Our Lady of Mercy. On 8 December 1873, a brick chapel, which was made according to the design of architect Władysław Kosmowski, was consecrated here. In the 1936-38 an aisle and belfry were added to the chapel from the western side.
On 1 August 1925, Helena Kowalska was accepted by the Congregation and later, in April 1926, she received the religious name of Sister Maria Faustina.
At the beginning of World War II, the chapel and other buildings of the Congregation in Żytnia Street did not suffer any serious damage. It was only during the Warsaw Uprising, on 14 August 1944, the Germans burnt the buildings of the Congregation. After the war, the Sisters of the Congregation sought to rebuild the chapel and the monastery house, but the communist authorities refused to give their consent.
On January 26 1973, the Warsaw Metropolitan Curia authorized Father Wojciech Czarnowski to make efforts aimed at obtaining permission from the city authorities to rebuild „the last of the Warsaw temples destroyed during World War II”. While waiting for the approval, regardless of the ban by the authorities, the community of the future parish began to clean up the ruins of the chapel and the neighboring area. On May 26 1973, Father Wojciech Czarnowski celebrated the first Holy Mass after the war with the participation of the faithful gathered in the courtyard. The first Corpus Christi took place on 15 June 1973, and was held under the call: „IT IS I, DO NOT BE AFRAID”, which was in the immediate vicinity of the official „no entry” plaques. Soon, the symbol of „Poland Fighting” appeared at them. In April 1974, the first Resurrection Mass was said inside the chapel. Instead of the roof, a thick foil was spread out, and the floor of the chapel was sand. On April 21 1974, Father Cardinal Stefan Wyszyński blessed the bell and met with the community of the faithful. Thanks to their actions the chapel was brought to such a state that in May 1974, The Cardinal gave this building the rank of a church dedicated to the Divine Mercy. On March 28 1977, the city authorities gave permission for the rebuilding of the Sisters’ chapel, the construction of a residential and administrative house for the future church, parish and for the reconstruction of the convent of the Congregation.
On 15 december 1980, the Church authorities brought to life the parish dedicated to the Divine Mercy. The foundation decree entered into force on 1 January 1981. The first parish priest was Father Wojciech Czarnowski. This parish belongs to the smallest in Warsaw. It was decided, that the church would keep a state bearing traces of the tragic, wartime past, and at the same time be a living church, a community of faithful actively participating in the life of the parish.
The creation of the Independent Self-Governing Trade Union „Solidarity” in Poland in August 1980, followed by the painful period of martial law (13.12.1981 – 22.07.1983) meant that until the fall of communist rule in Poland (04.06.1989) Parish and the church of Divine Mercy was a place not only for religious worship but also for cultural and patriotic activities. The premiere of Ernest Bryll’s drama „Wieczernik”, directed by Andrzej Wajda, took place here. The first performance took place on Good Friday April 5 1985 in the natural scenery of the unfinished upper church. There were also various exhibitions, concerts and film screenings.
At the same time, the reconstruction of the temple continued. The lower church was built, as well as rooms in which martial events unaccepted to the official circulation were held. After 1989, Father Wojciech Czarnowski, with the active involvement of parishioners, initiated and conducted extensive actions to help his neighbours. A centre „TYLKO z Darów Miłosierdzia” („ONLY of the Gifts of Mercy”) was organized. It took care of the homeless as well as single mothers with children. There was a bed and breakfast room and a bathhouse. Currently, the centre is run by Caritas Warsaw.
In 1998, by the decision of the Primate of Poland, Father Cardinal Józef Glemp, to the title of the parish the name of Saint Sister Faustina the Advocate of the Divine Mercy, was added. The parish obtained permission from the Warsaw architecture department to depart from the concept of the „witness” church of the tragic war fate of Wola and Warsaw. Inside the church, next to the presbytery, the chapel of adoration of the Blessed Sacrament was built, which is also the chapel of St Faustina with her relics and a painting by Helena Tchórzewska. There is also some soil from Katyń and Smoleńsk. In the following years, the church was renovated with special emphasis on the presbytery, in which the new image of the Merciful Jesus „JESUS, I TRUST YOU” by Janusz Antosz, modeled on the painting by Adolf Hyla, was placed. On both sides of the painting, there were wall polychromies depicting Saint Faustina and Saint John Paul II. The author of the paintings is Karol Karwacki. The first altar, carved in linden wood, was replaced with a granite altar, in the front part of which was a cast of an element of the old wooden altar – The Lamb of God braided with thorns. In the presbytery there is a wooden cross with the figure of Christ, from which, despite the pain of torment, beats internal warmth. In the further part of the church is a small chapel of Our Lady of Częstochowa and plaques commemorating the founder of the Congregation of the Sisters of Our Lady of Mercy – Ewa Teresa Potocka, and Pope John Paul II so devoted to the idea of Divine Mercy. In the church there are also paintings of Saint Joseph (copy of the painting from Jasna Góra) and Saint Jude the Apostle.
On April 23 2017, Father Bishop Rafał Markowski made a consecration of the temple. By decree of the Ordinary of the Diocese of Warsaw, Father Cardinal Kazimierz Nycz, the church dedicated to the Divine Mercy and Saint Faustina was elevated to the dignity of THE SANCTUARY OF ST FAUSTINA.
